Nieuwe uitgave

François Rabelais – Gargantua en Pantagruel

Redactie, geplaatst op 18 mei 2018


De ongebreidelde fantasie, de onbekommerde lach, het doorbreken van de taboes moeten ook de moderne lezer wel aanspreken, evenals de geweldige verbale rijkdom, de woordgrapjes en de stijlfiguren. Het vrolijk noemen van de lichamelijke functies en behoeften, het vrijelijk genieten van alles wat het leven te bieden heeft, getuigt van een intense vitaliteit en levensvreugde. Dat alles verklaart waarom Rabelais nog steeds gelezen en gewaardeerd wordt en de reuzen Gargantua en Pantagruel nog altijd voortleven in het collectieve geheugen.

De vijf boeken in de zeer geprezen vertaling van Hannie Vermeer-Pardoen zijn nu in één deel verzameld. De eerste twee boeken kan men vergelijken met de Ilias van Homeros, de volgende drie met de Odyssee.

Gargantua (het eerste boek)
De man van Gargamella, Grandgousier, staat overal bekend als een grote drinker en eter. Gargamella is al elf maanden zwanger als ze tijdens een groot drink- en eetfestijn moet bevallen. Haar zoon Gargantua wordt uit haar linkeroor geboren in plaats van uit haar schoot, omdat ze te veel ingewanden heeft gegeten. Als de zuigeling is geboren begint hij al onmiddellijk “drinken, drinken” te roepen. Tot zijn vijfde jaar doodt de kleine Gargantua zijn tijd met eten, drinken en slapen. Daarna krijgt Gargantua gedurende enkele jaren onderricht van de beste onderwijzers. Maar omdat hij steeds dommer en dwazer wordt, ziet zijn vader in dat het beter zou zijn als zijn zoon helemaal niets zou leren uit boeken of van onderwijzers.

Hij stuurt zijn zoon met de bediende Eudemon naar Parijs, naar de moderne Ponocrates. De studies die Gargantua onder leiding van Ponocrates volgt zijn een weldoordachte mengeling van geleerde oefeningen en ridderlijke spelen, opdat lichaam en geest harmonisch gestimuleerd worden. Ondertussen voert Gargantua’s vader Grandgousier strijd tegen koning Picrocholle. Gargantua komt zijn vader bij die strijd helpen, waardoor ze de overwinning behalen. Gargamella’s hart begeeft het van vreugde over de goede terugkeer van haar man en zoon.

Pantagruel (het tweede boek)
Gargantua’s vrouw Badebec sterft in het kraambed, na hem een zoon te hebben gebaard: Pantagruel. Ook deze studeert in Parijs, waar hij bevriend geraakt met een man die Panurge heet. Nadien trekt hij – net als in het eerste boek Gargantua – ten oorlog, wanneer de Dipsoden (een vijandig volk) een inval doen. Uiteindelijk overwint hij. Na nog twee hoofdstukken (één waarin Pantagruel ziek komt te liggen en weer geneest, en een epiloog) eindigt het boek.

Het derde boek
Panurge twijfelt gedurende dit hele boek over de vraag of hij moet trouwen of niet. Op advies van Pantagruel raadpleegt hij geleerden, waarzeggers en anderen. Uiteindelijk gaat hij op een zeereis om het ‘Orakel van de Heilige Fles’ (Oracle de Bacbuc) te raadplegen.

Het vierde boek
De zeereis van Panurge en Pantagruel neemt dit hele boek in beslag. Onderweg bezoeken zij diverse eilanden en ontmoeten vele mensen.

Het vijfde boek
Ook dit boek beschrijft Panurgs zeereis, die eindigt met de aankomst bij het Orakel van de Heilige Fles. Het orakel spreekt niet meer dan één woord: ‘Trinc’. Panurg concludeert hieruit dat wijn een inspirerende werking heeft en dat hij zo snel en zo vaak mogelijk moet trouwen. Er bestaat onzekerheid over de vraag of Rabelais het vijfde boek (volledig) zelf schreef.

Vertaling: Hannie Vermeer-Pardoen
ISBN: 9789086841646
Hardcover
Prijs: € 49,50
Beschikbaar op 31-05-2018

Dit boek is vanaf 31 mei te verkrijgen bij uitgeverij IJzer.