Nieuwe uitgave

Hermans een gemankeerde filosoof?

Redactie, geplaatst op 14 maart 2017

65_hermans
Uit het verhaal De elektriseermachine van Wimshurst blijkt zonneklaar dat de eerste liefde van Willem Frederik Hermans de wetenschap was. Hij koos voor de geologie, promoveerde, publiceerde de studie Erosie en werd lector fysische geografie aan de Universiteit van Groningen. Hermans ontwikkelde zich allengs tot schrijver van een rijk oeuvre. In een aantal romans en vooral in zijn essays bleek bovendien zijn passie voor de filosofie. Hij was behoorlijk belezen in de wereld van Nietzsche, maar vooral intrigeerden hem de gedachten van Ludwig Wittgenstein. Hij vertaalde diens hoofdwerk Tractatus logico-philosophicus en essayeerde driftig rondom diens ideeën.

De vele Hermansvorsers hebben het filosofische aspect van zijn werk weliswaar belicht, maar de wijze waarop zij dat deden, ging toch mank aan het euvel dat ook Hermans parten moet hebben gespeeld. De romancier en essayist bleek namelijk niet echt geschoold in de filosofie, een manco dat hem de grote denkers talloze malen heeft doen misverstaan. Een vakfilosoof brengt ons deze feilen onder ogen.

Rainer Erich Scheichelbauer, in 1977 geboren in Wenen, combineerde zijn studie filosofie met het bijvak Nederlands en dat maakt hem tot een ideale gids. In Willem Frederik Hermans als filosoof toont hij aan dat Hermans’ denken in wezen nietzscheaans is, met desondanks een grote eerbied voor de wetenschap. De stellingen van Wittgenstein gebruikt Hermans om Nietzsche en wetenschap te verzoenen, niet begrijpend dat die zich daar niet voor lenen. Maar hij had ze kennelijk nodig voor zijn polemiek met vermeende vijanden, vakfilosofen in het bijzonder.

Willem Frederik Hermans als filosoof wordt uitgegeven door Huis Clos.
De boekpresentatie is op 30 maart om 17.00 uur bij Boekhandel Scheltema in Amsterdam. Scheichelbauer komt er voor over uit Wenen.