Nieuwe uitgave

Plots hel het werd

Redactie, geplaatst op 23 oktober 2016

63_plotshel
Eind september 1916 werd ‘The Battle of the Somme’ in de Nederlandse bioscoopzalen vertoond. Het grootste kassucces uit de filmgeschiedenis tot dan toe beloofde beelden van de gelijknamige veldslag uit de Eerste Wereldoorlog die al maanden het nieuws beheerste. Voor het eerst werd getoond hoe het er ‘in de eerste vuurlinie’ aan toeging. Het was een echte hype. Net als in de geallieerde landen trok de film in het neutrale Nederland veel bezoekers. De Telegraaf vermeldde in zijn recensie welke Nederlandse prominenten uit het kabinet en de legertop voorstellingen hadden bijgewoond. Ook vele, vele duizenden burgers gingen hem zien. In Amsterdam kwam de politie eraan te pas om de massa in bedwang te houden. Dag na dag moesten duizenden kijklustigen teleurgesteld naar huis terugkeren omdat alle voorstellingen uitverkocht waren.

Centraal in Plots hel het werd staat het lange gedicht Het verhaal van den provinciaal van de schrijver/schilder Jacobus van Looy. In dit gedicht beschrijft Van Looy de enorme impact die de film op hem en andere toeschouwers had. Die impact wordt samengebald in de regel: “Plots hel het werd”.

“Net als Van Ostaijen in ‘Bezette Stad’ presenteerde Jac. van Looy de Eerste Wereldoorlog als een spektakelstuk dat finaal echter niet voor entertainment maar voor onthutsing zorgde.” (Geert Buelens, hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde en auteur van het bekroonde ‘Europa Europa!’. Over de dichters van de Grote Oorlog)

Naast een editie van de tekst van het gedicht (geschreven in het najaar van 1916) bevat het boek ook een aantal toegankelijke artikelen over de achtergrond en betekenis van de teksten en de manier waarop film/beeld door de oorlogvoerende landen werden ingezet als propagandamiddel in Nederland. De documentaire van Leo van Maaren op de bijgevoegde dvd brengt naast interviews met deskundigen de tekst van het gedicht, gelezen door Krijn ter Braak, samen met enkele originele filmbeelden.

Plots hel het werd verschijnt bij Uitgeverij Huis Clos.