Nieuwe uitgave

Simon Vestdijk: Gepassioneerd wikken en wegen

Redactie, geplaatst op 21 september 2016

vestdijk

Arjen Fortuin schreef in NRC Handelsblad een hartelijke aanbeveling voor dit bij Prominent uitgegeven boek. Vestdijk biograaf Wim Hazeu schreef over Gepassioneerd Willen En Wegen: ‘Deze bundel getuigt van Vestdijks “duizendvoudige tong”, van zijn niet te evenaren veelzijdigheid als essayist, criticus, recensent en polemist. Zijn verzamelde muziekessays beslaan 10 delen; essays en artikelen over andere onderwerpen werden gebundeld in boeken met onvergetelijke titels als  De glanzende kiemcel, De leugen is onze moeder, Zuiverende kroniek, Lier en lancet, Muiterij tegen het etmaal, De Poolse ruiter, Voor en na de explosie. Het eeuwige telaat en Gestalten tegenover mij. Ruim 700 stukken werden niet gebundeld, wat gelijk staat aan 10 tot 15 delen dundruk. Noch de overheid noch uitgevers waren bereid een dergelijke omvangrijke editie mogelijk te maken.

Uit het ongebundelde kritische en beschouwende literaire werk is nu een noodzakelijke representatieve bloemlezing samengesteld die recht doet aan vele aspecten van de criticus en essayist Vestdijk.

Vestdijk beschikte als geen ander over een vlijmscherp analytisch vermogen. Daarenboven was hij even nieuwsgierig naar de dichteres Emily Dickinson van wie nog niemand in Nederland gehoord had, als naar de meestervervalser Han van Meegeren die hij in een Amsterdams café sprak. Enthousiast toonde hij zich over de eerste werken van Anna Blaman, W.F. Hermans, Gerard Reve, Leo Vroman en Hugo Claus en opgetogen was hij over buitenlandse auteurs, over bijvoorbeeld  Kafka, Thomas Mann, Ernest Hemingway, Henry Miller, Graham Greene, Camus, Sartre en Simone de Beauvoir. Hij bracht verslag uit over zijn leeservaring, nadat hij eerst diep in hun werk was ‘ondergedoken’.

Bij het schrijven had Vestdijk altijd de lezer voor ogen die volgens hem ‘recht had op genot’, dat wilde zeggen dat hij de lezer zijn humor en zijn persoonlijk standpunt niet onthield. ‘Zijn onze lezers niet ons kroost, waartegenover wij verplichtingen hebben,’ schreef hij aan de dichter Marsman. Tot zo’n verplichting rekende hij dat zijn essayistisch werk origineel moest zijn. Het schrijven van een essay was voor hem een vorm van ‘gepassioneerd wikken en wegen’.

Deze bloemlezing telt zes afdelingen waarvan er twee gewijd zijn aan de schrijver zelf, in de vorm van interviews en in de vorm van enkele essays waarin Vestdijk met enige verwondering ingaat op zijn eigen werk.

Inleiding, verantwoording en register doen recht aan Vestdijks essayistische en kritische bijdragen aan de Nederlandse literatuur die geenszins gedateerd zijn.